ဗုဒၶအလိုက် ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း

ကမၻာေပၚရွိ လူမ်ိဳးတိုင္းလိုလိုပင္ ယခုအခါတြင္ ခုနစ္ရက္တပတ္လွ်င္ တရက္သက္သက္ကို ေန႔အားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေလ့ရွိၾကသည္။ ထိုသို႔သတ္မွတ္ခ်က္သည္ ေရွးေခတ္ အီဂ်စ္လူမ်ိဳး၊ ဗက္ဗီလံုးနီးယန္းလူမ်ိဳး၊ ဟိႏၵဴလူမ်ိဳး၊ ပါးရွင္းလူမ်ိဳး၊ ေရာမလူမ်ိဳး စသည္တို႔ လက္ထက္ကပင္ ေပၚထြန္းခဲ့သည္။

ထိုသို႔ ေန႔အား သတ္မွတ္ထားရာတြင္ အခ်ိဳ႔လူမ်ိဳးမ်ားအဖို႔ ထိုေန႔သည္ အားလပ္ရက္မွ်သာမဟုတ္ဘဲ ေလာကုတၱရာလမ္းစဥ္ျဖစ္ေသာ အယူ၀ါဒဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို႔ေသာေန႔မ်ိဳးကို သီတင္းေန႔ သို႔မဟုတ္-ဥပုသ္ေန႔ ဟု ေခၚဆိုၾကသည္။

အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ စေသာ ခရစ္ယာန္ အယူ၀ါဒီမ်ား၏ ဥပုသ္ေန႔မွာ တနဂၤေႏြေန႔ျဖစ္၏။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားအဖို႔ တနဂၤေႏြေန႔ကို ဥပုသ္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ရျခင္းမွာ အေၾကာင္းထူးရွိသည္။ အျခားမဟုတ္၊ ထိုေန႔တြင္ ခရစ္ေတာ္ ရွင္ျပန္ထေျမာက္လာသည္ဟု ခံယူထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရက္သတၱတပတ္၏ ပထမေန႔ျဖစ္ေသာ တနဂၤေႏြေန႔တိုင္းတြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ခရစ္ယာန္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ ၀တ္တက္ၾကေလသည္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၌လည္း ဥပုသ္ေန႔ဟူ၍ သတ္မွတ္ထားျခင္း ရွိေလသည္။ ျမန္မာလျဖစ္ေသာ လျပည့္ေန႔၊ လကြယ္ေန႔၊ လဆန္း ၈-ရက္၊ လဆုတ္ ၈-ရက္ေန႔မ်ားကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔က ဥပုသ္ေန႔ဟူ၍ သတ္မွတ္ကာ ဥပုသ္ေစာင့္ထိန္းၾကေလသည္။

ဘုရားေဟာ တိကနိပါတ္ အဂၤုတၱိဳရ္အရ ဥပုသ္ သံုးမ်ိဳး ရွိသည္။ ယင္းတို႔မွာ-
(၁) ေဂါပါလဥပုသ္
(၂) နိဂ႑ဥပုသ္
(၃) အရိယာဥပုသ္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

(၁) ေဂါပါလ ဥပုသ္-ဆိုသည္မွာ ဥပုသ္သီလကို ေဆာက္တည္ျပီးေနာက္ ရတနာသံုးပါး၏ ဂုဏ္ေတာ္၊ ေက်းဇူးေတာ္တို႔ကို မေအာက္ေမ့ မပြားမ်ားဘဲ ၀တ္ေရးစားမႈ အစုစုတို႔ကိုသာ ၾကံစည္ေအာက္ေမ့ေနေသာ ဥပုသ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထိုဥပုသ္မ်ိဳးသည္ အက်ိဳးေပးနည္းသည္။

(၂) နိဂ႑ ဥပုသ္-ဆိုသည္မွာ တိတၳိတို႔ေဆာင္ေသာ ဥပုသ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။
ပမာအားျဖင့္ မိုင္တရာအတြင္း၌ရွိေသာ သတၱ၀ါကိုသာ သတ္ပါမည္-စသည့္ သိကၡာပုဒ္မ်ိဳးကို ေဆာက္တည္ျခင္းျဖစ္၏။ ထိုဥပုသ္မ်ိဳးသည္ အက်ိဳးမရွိေပ။

(၃) အရိယာ ဥပုသ္-ဆိုသည္မွာ ဥပုသ္လီလ ခံယူေဆာက္တည္ျပီးေနာက္ ေန႔စဥ္ျပဳလုပ္ေနက်ျဖစ္ေသာ အိမ္မႈကိစၥ၊ အလုပ္တာ၀န္မ်ားႏွင့္ အျခားေလာကီေရးရာ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို မလုပ္ၾကရ။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ တရားတို႔ကို ႏွလံုးသြင္းျခင္း၊ ရတနာသံုးပါးတို႔၏ ဂုဏ္ေတာ္ေက်းဇူးေတာ္မ်ားကို ေအာက္ေမ့ပြားမ်ားျခင္း၊ ဘုရားတရားေတာ္မ်ားကို ဖတ္ၾကားျခင္း၊ နာယူျခင္း၊ ပုတီးစိပ္ျခင္း၊ ကမၼ႒ာန္းဘာ၀နာ စီးျဖန္းျခင္း၊ ေမတၱာပြားမ်ားျခင္း အစရွိေသာ ေလာကုတၱရာက်င့္စဥ္မ်ားကို အားထုတ္ၾကရေပသည္။

ထိုအရိယာဥပုသ္မ်ိဳးသည္သာ ဘုရားရွင္အလိုေတာ္က် ျဖစ္သည္။ လြန္စြာ အက်ိဳးရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာခ်စ္သူတို႔သည္ ရွစ္ပါးသီလ၊ ကိုးပါးသီလ၊ ၁၀-ပါးသီလျဖစ္ေသာ ဥပုသ္တို႔ကို ေဆာက္တည္ရာတြင္ ဘုရားရွင္၏ အလိုေတာ္က် ေဆာက္တည္သင့္ေၾကာင္း၊ သို႔မွသာလွ်င္ အက်ိဳးထူးကို အျပည့္အ၀ ခံစားႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။