“ဓမၼခ်မ္းသာေတြ႕ေအာင္ရွာ"

ျမန္မာဗုဒၶဘာသာတုိင္းရင္းသားအားလံုးနီးပါး၏ ကေလးမ်ားသိတတ္စအရြယ္မွစ၍ ဘုရားမွန္း၊ တရားမွန္း၊ သံဃာမွန္းသိေအာင္အစဦး ဆံုးသင္ၾကားေလ့က်င့္ ေပးၾကပါသည္။ အိမ္ သုိ႔ဆြမ္းခံၾကြသည့္ ရဟန္းသံဃာ ကုိျဖစ္ေစ၊ အဘိုးအဘြား သက္ႀကီးမ်ားကုိျဖစ္ေစ “ဦးေတာ္” “ဦးေတာ္” ဟုဆုိခိုင္းကာဦး တင္ရွိခုိး႐ိုေသသမႈျပဳ ေစၾကပါသည္။ တျဖည္းျဖည္း အရြယ္ေလးႀကီးလာေသာအခါ “ဗုဒၶံ သရဏံဂစၦာမိ၊ ဓမၼံ သရဏံဂစၦာမိ၊ သံဃံ သရဏံဂစၦာ မိ” ဆိုတတ္ေအာင္သားသမီးေလးေတြ ကုိႏႈတ္တုိက္သင္ေပးၾကသည္။ ထုိသုိ႔ႏွင့္ေမြးဖြားႀကီးျပင္းကာအုိမင္းရင့္ ေရာ္ေသဆံုး သြားၾကေလသည္။ ေသဆံုး သည္ဆုိလွ်င္ သရဏဂံုတင္ရမည့္ကိစၥကုိေနာက္ဆံုး အေရးတႀကီးကိစၥအျဖစ္ဖုတ္ပူမီးတုိက္ေဆာင္ရြက္ၾကပါေတာ့သည္။ သရဏဂံုတင္ သည္ဆုိေသာ ကိစၥသည္ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအား လံုးအတြက္ေနာက္ဆံုး ခရီးထြက္ ေတာ့မွပ်ာပ်ာသလဲေဆာင္ရြက္ရသည့္ကိစၥျဖစ္ေနရသည္မွာ အလြန္၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းလွပါသည္။ သရဏဂံုဆုိသည္မွာျမန္မာစကားမဟုတ္ေပ။ (သရဏ+ ဂမန) ဟူေသာမဂဓတုိင္းဘာ သာစကားမွဆင္းသက္ေျပာင္းလဲလာသည့္္စကားျဖစ္ပါ သည္။
သရဏဆုိသည္မွာကုိးကြယ္ထုိက္ေသာ၀တၳဳ၊ ကုိးကြယ္ထုိက္ေသာပုဂၢိဳလ္ဟု အဓိပၸါယ္ရွိေပ သည္။ ဂမနဆုိသည္မွာေရာက္ျခင္းဟုအဓိပၸါယ္ရွိသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေပါင္းစပ္ၿပီး တုိက္႐ိုက္အဓိပၸါယ္ျပန္ေသာအခါ ကုိးကြယ္ရာအျဖစ္သုိ႔ေရာက္သည္ ဟုအနက္အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ျခင္းကုိသရဏဂံုဟုေခၚသည္။ ကုိးကြယ္ဆုိေသာစ ကားမွာျမန္မာစကား ျဖစ္ပါသည္။ ကုိး-ဆုိ သည္ကအားကုိးျခင္း၊ ကြယ္-ဆုိသည္က ကာကြယ္ေပးျခင္းဟုအ ဓိပၸါယ္ရွိသည္။ မည္သည့္ကိစၥမ်ားအတြက္အား ကုိးၿပီး၊ မည္သည့္ကိစၥမ်ားအတြက္အကာ အကြယ္ေပးပါ သလဲဟုေတြးေတာဆင္ ျခင္ၾကည့္ ရပါမည္။ အပါယ္ ေလးပါး၊ ကပ္သံုးပါး၊ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါးအစရွိသည္တုိ႔မွကာကြယ္ကင္း လြတ္ၿပီး မဂ္တရား၊ ဖုိလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားကုိရမည္ဟုယံုၾကည္စိတ္ခ်အား ကုိး ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ကုိးကြယ္ထုိက္၊ ကုိးကြယ္သင့္ေသာသရဏ၀တၳဳသံုးမ်ဳိးရွိပါ သည္။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ဟူ၍ျဖစ္ေပသည္။ ထုိသရဏ ၀တၳဳသံုးမ်ဳိးကုိအ ဘယ္ေၾကာင့္ကုိးကြယ္ ထုိက္သလဲဟုဆုိေသာ္ ျဖဴစင္ေသာ၊ သီလ၊ သမာ ဓိ၊ ပညာ အစရွိသည့္ ဂုဏ္ေတြေၾကာင့္ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ ထုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုိးကြယ္ ျခင္းဟူ ေသာသရဏဂံုတြင္ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ တစ္ဆင့့္ၾကားသုတသရဏဂံုႏွင့္ကို္ယ္ ေတြ႕သရဏဂံုဟူ၍ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ဂုဏ္ေက်းဇူး၊ တရားေတာ္၏ဂုဏ္ ေက်းဇူး၊ သံဃာေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကုိ ၾကားဖူး၊နာဖူး၊ မွတ္သားဖူး၍ ဗုဒၶံသရ ဏံဂစၦာမိ စ သည္ျဖင့္ရြတ္ဆုိေဆာက္တည္ေသာသရဏဂံုမ်ဳိးကုိတစ္ဆင့္ၾကား သ ရဏဂုံဟုေခၚပါ သည္။ သိတတ္ခါစကေလးအရြယ္တုန္းကလူႀကီးမိဘမ်ားသင္ေပး သျဖင့္မိဘ႐ိုးရာရြတ္ဆုိ မႈမ်ဳိးသာျဖစ္သည္။ ကုိယ္ေတြ႕သရ ဏဂံုဆုိသည္မွာ သကၠာ ယဒိ႒ိ(ငါစြဲ၊ ငါ့ဟာ၊ ငါပိုင္ဟုစြဲ ေသာအယူ)ႏွင့္ ၀ိစိကိစာၦ(မရွင္းလင္းျခင္၊ ယံုမွားသံသ ယျဖစ္ျခင္း)တုိ႔၏ ၿငိမ္းေပ်ာက္ရာ ျဖစ္ေသာ အာယတနဓာတ္(ျမင္စိတ္၊ ၾကားစိတ္၊ နံ စိတ္၊ စားစိတ္၊ ယားနာ စိတ္၊ ေတြးေတာ စိတ္)တရားမ်ား၏ျဖစ္ပ်က္ပံုကုိျမင္ႏုိင္ ေသာသမၼာဒိ႒ိဥာဏ္(အျမင္မွန္)ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ သရဏဂံု မ်ဳိးကုိေခၚသည္။ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ားထံမွ သီလယူေဆာက္တည္ဖူးသူတုိင္း ၾကားဖူးနား၀ရွိသည့္ပါဠိစ ကားေလးေတြရွိပါသည္။ ယမဟံ ၀ဒါမိ တံ၀ေဒထ (ကြၽႏ္ုပ္ဆုိသ လုိလုိက္ဆုိၾက၊) ထုိအခါ လူအမ်ားက အာမ ဘေႏၲပါ (အရွင္ဘုရားေကာင္းပါၿပီ ။လုိက္ဆုိပါမည္အ ရွင္ဘုရား)ဟု၀န္ခံၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ “နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟ ေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ” (အရဟံ ဂုဏ္၊ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာထုိျမတ္စြာ ဘုရားကိုရွိခုိးပါ၏။) ဗုဒၶံသရဏံ ဂစာၦမိ၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၦမိ၊ သံဃံ သရဏံ ဂစာၦမိ (ဘုရားကုိဆည္းကပ္ကုိးကြယ္ပါ၏။ တရားကိုဆည္းကပ္ကုိးကြယ္ပါ၏။ သံဃာကုိ ဆည္းကပ္ကုိး ကြယ္ပါ၏)ဟုသုံးႀကိမ္ဆုိခုိင္းပါသည္။ သံုးႀကိမ္ျပည့္ေသာအခါ ရဟန္းသံဃာက တိသရဏ ဂမနံ ပရိပုဏၰံ သရဏဂံု (ခံယူေဆာက္တည္မႈ ကိစၥၿပီး ျပည့္စံုၿပီ ဟုဆုိ၏။) လူေတြက အာမ ဘေႏၲ(ေကာင္းပါၿပီအရွင္ ဘုရား)ဟုလုိက္ဆုိ ၾက၏။ ထုိသုိ႔ရ ဟန္းႏွင့္သီလယူသူ လူအမ်ား ပါဠိလုိအျပန္အလွန္တုိင္ေပး၊ လုိက္ ဆုိၾကေသာ ကိစၥကုိလူအေတာ္မ်ားမ်ားက ဘာကုိဆုိလုိ႔ဆုိမွန္းအဓိပၸါယ္မသိစြာႏွင့္ ဆုိ႐ုိးထံုးစံရွိ၍သာ လုိက္ဆုိ ေနၾကသည္။ ထုိသုိ႔ပါဠိစကားျဖင့္အတုိင္အေဖာက္ ရြတ္ဆုိေနၾကသည္္မွာသရဏဂံုတည္ေဆာက္ေနျခင္း၊ သရဏဂံုတင္ေနျခင္းျဖစ္ သည္ကုိသိမွသိပါေလစဟုေတြးမိပါသည္။ သရဏဂံု တည္ေဆာက္ျခင္းကုိျပဳၿပီးပါ ေသာ္လည္းဘုိးေတာ္၊ ဘြားေတာ္၊ မင္းႀကီး၊ မင္းေလး၊ ေပ်ာက္ေစဆရာ၊ ေပါက္ေစ ဆရာ မ်ားအားလုံးကုိလက္ေတြ႕၊ မ်က္ေတြ႕ကုိး ကြယ္အားထားၾကကုန္ေလ၏။ မိမိ တုိ႔၏ႏႈတ္ဖ်ား မွရြတ္ဆုိတည္ေဆာက္ခဲ့ေသာသရဏဂံုသံုးပါးကုိဘာမွန္းမသိိေမ့ ေလ်ာ့ကုန္ၾကေလသည္။ ကုိးကြယ္ရာေတြသံုးပါးမကကုိးကြယ္ၾကေလ၏။ ထုိ႔ျပင္ ေသေသာသူ၏႐ုပ္အေလာင္းအား ျမန္မာ့႐ိုးရာအတုိင္းသရဏဂံုတင္ေလ့ရွိပါသည္။ ေသေသာသူကိုသရဏဂံုတည္ေပး၍ထို သူမွာသရဏဂံုအက်ိဳးကုိမရ ေတာ့ပါ။


တဆက္တည္းေျပာလိုသည္မွာ ယေန႔အခ်ိန္ခါမွာေတာ့အတုေယာင္မ်ားကအေတာ္ ေနရာယူလာၾကပါၿပီ။ အနည္းငယ္ေျပာျပလုိပါသည္။ လူေတြကိုက အားကိုးစရာဟု ထင္မွတ္ ကာနတ္မ်ား၊ မယ္ေတာ္၊ ဘုိးေတာ္မ်ားကိုပို၍အေလးထားျပဳလုပ္ ေနၾကပါ သည္။ ကိုၾကီး ေက်ာ္ဆုိေသာ အမူးသမားနတ္ကိုကိုယ္ကြယ္ရာအဟုတ္မွတ္ကာ သြားေရာက္ဆက္သေန ၾကပါသည္။ ဘုရားရွင္က ေသေသရည္ စီးပြားပ်က္ကို တစက္ကယ္မွ်မေသာက္ၾက ႏွင့္ဟု ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ေမာင္ေက်ာ္ကအုိး လိုက္ေသာက္ကာ အံဖတ္ဆုိ႔ေသခဲ့ပါတယ္။ စာဖတ္သူမ်ားပင္ ေတြးၾကည့္ၾကပါ။ အေမဂ်မ္း ဆုိေသာနတ္ကိုၾကည့္ပါ။ အဲဒီနတ္၀င္လာ တဲ့အခါမွာဆဲဆုိကာမုိက္ရိုင္း ေသာစကားမ်ားနဲ႕ေဟာေလ့ရွိပါတယ္။ ဘုရားက၀ဇီဒုစရိုက္ ေလးပါးကိုမလုပ္ၾက ရန္ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ အေမဂ်မ္းဆုိ သူကဘုရားႏွင့္ဆန္႕က်င္ကာေျပာဆုိေန ပါသည္။ မႏွဲေလးဆုိေသာ ကေလးနတ္ကိုၾကည့္ပါ။ သူသည္ယေန႕တုိင္ေအာင္စ ကားမပီေသးပါ။ မူၾကိဳေက်ာင္းကိုေတာင္ပို႔ထားသင့္ပါေတာ့သည္္။ အဲဒီကေလးနတ္ ၀င္ ေသာအခါ ယေန႔ေပၚသီခ်င္းမ်ားသီဆုိကာနတ္ကၾကပါသည္။ အဲဒီကေလးက ယေန႔ထြက္ ေသာသီခ်င္းမ်ားကိုလည္းလုိက္ဆုိတက္ေနပါတယ္။ စဥ္းစားတာၾကည့္ ပါ။ အိမ္တြင္းအေဖ ၾကီးဟုေခၚေနၾကေသာ ေမာင္တင့္တယ္သည္မီးရႈိ႕အသက္ခံရ ၍ေသရခဲ့ပါတယ္။ သူကို လည္းအိမ္မွာဘာေၾကာင့္ေခၚကာတင္ထားၾကပါသလဲ။ အစြဲေၾကာင့္နတ္စိမ္းျဖစ္ေနသည္ဘဲထားပါဦး။ သူတုိ႕ကိုေပးကမ္းေကၽြး တဲ့အေနနဲ႕ ေတာ့ျပဳလုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဘုရားစင္နားရွိေနေသာဘိုးေတာ္ရုပ္မ်ားမွာအေတာ္ပင္ ရုပ္ပ်က္လွပါတယ္။ ဘုရားနား ေနၿပီး ဒူးေပၚ၊ ေပါင္ေပၚျဖင့္ထိုင္ကာေနပါ သည္။ ထုိသို႔ရိုင္းဆိုင္းေသာသူမ်ားကိုဘာေၾကာင့္မ်ားအိမ္မွာ ထားေနၾကသည္ကိုမသိ ေတာ့ပါ။ ထိုအေၾကာင္း မ်ားေျပာရင္ ဆံုးမွာမဟုတ္ေတာ့ပါ။ စာ ဖတ္သူမ်ား ဥာဏ္ ျဖင့္စဥ္းစားၾကည့္ပါေတာ့။ (လူတုိင္း။ အိမ္ တိုင္းကိုး ကြယ္ေနၾကသည္ဟု စာေရးသူ မေျပာပါဘူး)။ ထုိနတ္မ်ားကို ကိုကြယ္ၿပီးေသပါက အန္ဖတ္စားၿပိႆာျဖစ္ရပါ တယ္။ ေပးကမ္းေကၽြးေမြးမႈအေနနဲ႕ေတာ့ ျပဳလုပ္လို႔ရပါသည္။ ထုိနတ္မ်ားကိုကိုး ကြယ္ ရာဟူ၍အားထားမိပါက သရဏဂံုပ်က္ပါတယ္။ ထိုသို႕မျဖစ္ရေလေအာင္အ ေလးနက္ ထား၍ေရးသားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔မွသာသရဏ ဂံုတည္ေသာ၊ ၿမဲေသာ၊ ခုိင္ေသာ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအျဖစ္ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားႏုိင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။ ေျပာေတာ့ဗုဒၶဘာသာဆုိၿပီး တျခားအလုပ္ေတြလုပ္ေနသည္မွာ အရွက္မရွိေသာ သူမ်ားပမာျဖစ္ေနပါေတာ့မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာသာလ်င္ကိုးကြယ္ ရာအစစ္မွန္ဟုသိလိုက္ပါက ေနာက္ေန႔မွ စ၍နတ္မ်ား။ မယ္ေတာ္၊ ဘိုးေတာ္မ်ားကို ဘာအေၾကာင္းႏွင့္မွ်ကန္ ေတာ့မေနသင့္ပါ။ ဗုဒၶ ဘာသာတို္င္ ကံ၊ ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္ၾကသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ မိမိေကာင္းတာလုပ္ရင္ ဆုေတာင္းစရာမလိုဘဲ ေကာင္းက်ိဳးရမွာအမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ မေကာင္းတာလုပ္၍ေျပ ေပ်ာက္ပါရေစဟု ဆုေတာင္းေန၍လည္းမရေတာ့ပါ။ ေစတနာသည္ကံျဖစ္ပါ သည္။ မိမိျပဳေသာကံ သည္မိမိအတြက္ျပန္ခံစားရေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္းသိၿပီးျဖစ္ မည္ဟုထင္မိ ပါသည္။ မိမိအတြက္ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာသည္သာကိုးကြယ္ အားထားရာအစစ္ မွန္ျဖစ္ ေၾကာင္းသိရွိၾကမည္ဟုယံုၾကည္ရပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္မည္သည့္ေနရာ ေရာက္ေရာက္ သရဏဂံုသံုးပါးကိုအၿမဲ တည္ေနၾကပါ။ နံနက္အိပ္ရာထသည္ႏွင့္ တျပိဳင္နက္ ဗုဒၶ သရဏံ ဂစာၧ မိ၊ ဓမၼံ သရဏံဂစာၧမိ၊ သံဃံ သရဏံဂစာၧမိ၊ ဟုရြတ္ ဆုိၿပီးျဖစ္ေနပါကအလြန္ေကာင္းပါ သည္။ ေရေသာက္ေနစဥ္၊ ကားစီးေနစဥ္၊ စား ေသာက္ေနခ်ိန္မည္သည့္ေနရာ၊ အခ်ိန္မဆို ရြတ္ဆုိပြားမ်ား ေနႏုိင္ပါသည္။ သတိ တရားရွိဖို႔ အဓိကသတိ ေပးပါရေစ။ သတိလြတ္ တာႏွင့္ပြားမ်ားျဖစ္မည္မဟုတ္ ေတာ့ပါ။

သရဏဂံုတည္ေနစဥ္ “ငါ” ကရြတ္ေနတာမဟုတ္ဘူး၊ သဒၶါတရားကရြတ္ေန တာျဖစ္ သည္ ဟု“ငါ”ႏွင့္ခြာ၍ ၾကိဳးစားတည္ၾကပါ။ သတိတရားမလြတ္ၾကေစရန္ထပ္မံ၍ သတိေပးပါရေစ။ ဤသို႔ိုမိမိသိေနေသာအသိမ်ားအတုိင္း လိုက္က်င့္ကာဒုကၡအ ေပါင္းမွလြတ္ၿငိမ္းရာအမွန္ ျမတ္နိဗၺာန္ကိုလ်င္ျမန္စြာေရာက္ရွိႏိုင္ၾကပါေစ။…။

“ဓမၼခ်မ္းသာေတြ႕ေအာင္ရွာ အုိ၊ နာ၊ ေသျခင္းကင္းေစေသာ္”

သူတစ္ပါးတုိ႔၏ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ အျပစ္အနာအဆာတုိ႔ကို မၾကည့္႐ႈရာ၊ သူတစ္ပါးတို႔၏ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈျပဳ၊ မျပဳကို မၾကည့္႐ႈရာ၊ မိမိ၏ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ ျပဳ၊ မျပဳကိုသာလွ်င္ၾကည့္ရာ၏။

(ဓမၼပဒ)

အဆင္းသာရွိ၍ အနံ႔မရွိေသာ တင့္တယ္လွပေသာ(ေပါက္ပန္းပြင့္စေသာ)ပန္းသည္ ပန္ဆင္သူအားလံုးအား
အနံ႔တည္းဟူေသာ အက်ိဳးကို မေဆာင္ႏိုင္သကဲ့သို႔ ေကာင္းစြာေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ တရားေတာ္သည္မ လုိုက္နာ၊ မက်င့္ၾကံသူအား အက်ိဳးကိုမေဆာင္ႏိုင္။

(ဓမၼပဒ)